O centro do mundo, do noso mundo

Ola. Canto hai que non me ves?

Son a Noite. A Noite Escura:

como non lembrar a horta na que agroman meteoros

[ou os 5000 astros que poderías ver e non ves]?

Tamén no poema sospéitase a semente

peregrina ata unha aurora revolucionaria.

Estíbaliz…Espinosa no #CeosGalegos22

Ollar ao ceo nocturno para descubrir as estrelas. Ollar toda a noite para te decatares de que as estrelas se moven. Ollar toda a noite para pensar que o ceo xira sobre a túa cabeza. De aí a pensar que estás no centro do universo, un paso.

A Terra como centro do Universo é un dos primeiros modelos científicos para explicar os movementos dos astros no ceo. É unha explicación sinxela é que permite comprender certo número de observacións. Pero incompleta e que, co paso dos séculos, necesitou ser refinada para poñer ao Sol no centro do Universo, nun primeiro paso, ao Sol nun recuncho dunha galaxia, nun segundo paso e deixar de considerar que poida existir un centro do Universo como tal, ao final.

No centro do noso mundo todo parece xirar ao redor da catedral de Santiago de Compostela. A cidade, capital administrativa, cultural e educativa do país está ligada ao ceo nocturno desde o seu mito fundacional, ata o punto de que a visión nocturna da Vía Láctea recibe o nome de Camiño de Santiago. Madia leva cos pelegrinos que traten de chegar a Compostela seguindo a Vía Láctea pola noite, non chegarían na vida enteira. Malia iso, contemplar as estrelas desde o centro da cidade é case imposible. Contemplar o ceo nocturno desde calquera cidade galega é case imposible. Os humanos somos tan estúpidos que anulamos un dos espectáculos máis evocadores, fermosos e de balde que temos sobre a nosa cabeza por culpa da contaminación luminosa.

Aproveitando días de semi-confinamento con toque de recolla ás 23:00 do pasado mes de xaneiro, con menos persoas na rúa, máis tempo libre, un trípode o autor puido compoñer esta imaxe. Tirou un total de 172 tomas de 30 s de duración cada unha, a ISO 100 para captar o ceo, máis unha toma de 4 s para a fronte da catedral. Grazas á moita apertura do diafragma, moito tempo de exposición e moitas tomas, chegou a recoller os fotóns das estrelas que, vidos desde moitos anos luz de distancia, conseguiron atravesar a contaminación luminosa do alumeado artificial da fachada do Obradoiro. A estampa, espectacular, abre a nosa edición de #CeosGalegos22 que por quinto ano consecutivo quere levar ciencia, cultura e astronomía aos fogares e oficinas galegos (e do resto do mundo). Na versión impresa, acompañada polas palabras de Estíbaliz Espinosa e de Jorge Mira, como o resto das imaxes.

O rol central da Estrela Polar (no Carro Menor), punto sobre o que xira o firmamento e que marca o norte, visualizado dende un dos epicentros de Galicia. Por mor do achatamento dos polos, Sol e Lúa tenden a alinea-lo eixo de rotación da Terra co seu eixo de traslación, e iso causa unha precesión que fará que dentro de 12500 anos a estrela polar sexa Vega (na constelación de Lira). Nese momento, en xaneiro será verán no hemisferio norte e en xullo, inverno.

Jorge Mira en #CeosGalegos22